अनंत चतुर्दशी: शेवट नव्हे, नवा आरंभ

गणपती बाप्पा घरात येतात तेव्हा आनंदाचा उत्सव सुरू होतो, पण तो कायमचा नसतो. त्यांच्या आगमनाप्रमाणेच त्यांचा निरोपही आपल्या संस्कृतीचा अविभाज्य भाग आहे. हाच निरोप आपण अनंत चतुर्दशी या दिवशी देतो. पण प्रश्न असा पडतो की, नेमकं या दिवशीच का?

भारतीय संस्कृतीत अनंत म्हणजे अखंड, शाश्वत आणि निरंतर. चतुर्दशी हा महिन्याचा चौदावा दिवस. या दिवशी भगवान विष्णूंची अनंत रूपात पूजा करण्याची प्रथा आहे. गणपतींच्या पूजेसोबत या दिवशी एक विशेष प्रतीक दडलेलं आहे. गणरायाचं स्वरूप जरी मातीचं असलं, तरी त्यांची उपस्थिती आणि कृपा ही अनंत आहे. म्हणूनच, त्यांना निरोप देण्याचा दिवस हा "अनंताच्या आठवणींशी जोडलेला" ठेवण्यात आला आहे.

विसर्जन म्हणजे शेवट नव्हे, तर एक आध्यात्मिक चक्र पूर्ण होणं आहे. बाप्पा मातीपासून आले, मातीमध्ये विलीन झाले. हा निसर्गाचा नियम आहे. यातून आपल्याला शिकायला मिळतं की, प्रत्येक सुरुवातीला एक शेवट असतो आणि प्रत्येक शेवट म्हणजे एका नव्या सुरुवातीची चाहूल. म्हणूनच आपण बाप्पाला निरोप देताना म्हणतो की, "गणपती बाप्पा मोरया, पुढच्या वर्षी लवकर या."

महाराष्ट्रातल्या गणेशोत्सवाची खासियतच अशी आहे की तो केवळ धार्मिक उत्सव नसून, समाज, निसर्ग आणि श्रद्धेचं एकत्रित स्वरूप आहे. दहा दिवसांच्या या उत्सवात आपण सगळे एकत्र येऊन बाप्पाची पूजा, आरास, आरती, भजन आणि नैवेद्य करतो. या दहा दिवसांत घराघरात उत्साह, नातेवाईकांचं येणं-जाणं आणि भक्तिभावाचं वातावरण निर्माण होतं. पण निरोपाच्या दिवशी जे अश्रू डोळ्यांत येतात, ते फक्त दुःखाचे नसतात, तर ते भावनेच्या गोड आठवणींचं प्रतीक असतात.

अनंत चतुर्दशीला बाप्पाचं विसर्जन म्हणजे भक्तीचा समारोप आणि श्रद्धेची नव्याने सुरुवात. बाप्पा मातीच्या मूर्तीमधून गेले तरी, त्यांचा आशीर्वाद आपल्या मनात आणि जीवनात कायम राहतो. ते आपल्याला शिकवून जातात की निसर्गाशी जोडून राहणं, परंपरेशी नातं जपणं, आणि आनंद वाटून घेणं हेच खरी पूजा आहे.

म्हणूनच, या अनंत चतुर्दशीला विसर्जन करताना बाप्पाला निरोप देताना मनात खिन्नता असली, तरी त्यात एक अनंत आश्वासन दडलेलं असतं. की ते पुन्हा येतील, पुन्हा आनंद पसरवतील, आणि पुन्हा आपल्या संस्कृतीला जिवंत ठेवतील.

या अनंत चतुर्दशीला, चला बाप्पाला निरोप देऊया श्रद्धेने, प्रेमाने आणि पर्यावरणपूरक मार्गाने. बाप्पा निघाले तरी त्यांच्या कृपेचं "अनंत" छत्र आपल्या जीवनावर असो.

PIP Agro कडून आपणासर्वांना अनंत चतुर्दशीच्या हार्दिक शुभेच्छा